Cần có chính sách phù hợp để phát triển kinh tế
- Hiện nay, tình hình kinh tế nước ta đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức, tình trạng nợ xấu, hàng tồn kho cao… Là một chuyên gia kinh tế, ông nhìn nhận vấn đề này như thế nào?
Nhìn vào thực hiện kinh tế trong quý I năm nay thì nền kinh tế hiện đang có dấu hiệu không khả quan. Ví dụ như nông nghiệp, công nghiệp đang giảm xuống. Nhìn chung tốc độ đang đi chậm lại. Nông nghiệp, công nghiệp giảm so với cùng kỳ; số doanh nghiệp giải thể vẫn tăng lên và chưa giải quyết được tình trạng này; ngân sách hiện nay đang thất thu; đầu tư vốn ngân hàng và vốn toàn xã hội giảm xuống. Đó là biểu hiện nền kinh tế của đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức và khả năng thực hiện kế hoạch kinh tế đặc biệt là về mặt tăng trưởng là rất khó khăn. Thực tế, sức mua trên thị trường thấp, tiền từ trong dân ít, chỉ số giá thì không thể tăng lên được. Vì vậy, trong hai chỉ tiêu (lạm phát và tăng trưởng) thì chỉ tiêu lạm phát thì có thể giảm xuống được nhưng chỉ tiêu tăng trưởng thì còn khó khăn.
Tuy nhiên, theo quan điểm của tôi thì cũng không nên quá bi quan. Thực tế những khó khăn là có thật, trong quý I, những giải pháp về mặt hỗ trợ doanh nghiệp và tháo gỡ giải quyết kinh doanh chúng ta cũng chưa làm cho chuyển biến, trong đó có kể đến giảm tồn kho, giảm nợ xấu và tồn đọng bất động sản. Nhưng trong quý II, III, IV này, Chính phủ sẽ làm rất mạnh và tất cả sẽ đi vào cuộc sống. Thứ hai, là chính sách trung hạn, dài hạn như cơ cấu kinh tế, mô hình tăng trưởng, đổi mới thể chế. Theo chủ trương, năm nay sẽ triển khai thực hiện một số việc: giải quyết việc tồn kho, nợ xấu, bất động sản cũng như giải quyết bước đầu của những chính sách mang tính dài hạn sắp xếp lại ngân hàng, sắp xếp lại doanh nghiệp, tập đoàn và giải quyết được vấn đề thất thu thuế, giải quyết được vấn đề chính sách thuế. Nếu giải quyết tốt được thì sẽ tạo được động lực mới, tạo được yếu tố mới, những khó khăn đó dần dần được khắc phục và hy vọng cuối năm nay sẽ có những chuyển biến. Tất nhiên, kết quả cũng chưa thể nhanh lên được vì những khiếm khuyết của chúng ta dồn từ rất nhiều năm trở lại đây. Vì vậy, giải quyết được những khó khăn này không phải ngày một ngày hai mà phải giải quyết đồng bộ, có chính sách cho ngắn hạn, trung hạn, hay dài hạn và cần phải có thời gian. Ví dụ như mô hình tăng trưởng, cơ cấu, thể chế là vấn đề đã tồn tại từ lâu; sức mua giảm xuống, sản xuất đình trệ, co hẹp thì cũng là hệ quả của chính sách từ trước đó. Muốn vực lại thì phải có thời gian và giải pháp đồng bộ.
- Đứng trước khó khăn thách thức của nền kinh tế, vậy đâu là giải pháp mới, hữu hiệu thưa ông?
Giải pháp mới gồm có tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và năm nay có những cách sắp xếp cơ cấu lại như Đề án tổng thể của Chính phủ về cơ cấu lại, điều chỉnh các vấn đề về luật thuế, góp phần tạo động lực mới cho doanh nghiệp.
- Mặc dù đã có những giải pháp cho doanh nghiệp nhưng thực tế doanh nghiệp vẫn đang đứng trước khó khăn về tiếp cận nguồn vốn. Ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?
Thực tế, việc tiếp cận vốn của doanh nghiệp có 3 vấn đề. Thứ nhất, phải tạo nên sức mua mới, tạo nên tổng cầu mới, tồn kho được giải phóng thì doanh nghiệp mới vay được. Thứ hai, trong khi nợ xấu còn "chặn ngang", doanh nghiệp và ngân hàng cũng phạm tiêu chuẩn, nếu cho vay ra thì bị quy trách nhiệm ngay. Vì vậy, khi nào giải quyết được nợ xấu, giải quyết được sức mua, và giải quyết được tổng cầu thì mới đưa vốn ra được, khi đó mới khơi thông được nguồn vốn. Vấn đề giảm lãi suất không có tác động mạnh lắm, vì trong lúc này, dù “anh” có giảm xuống nữa nhưng doanh nghiệp không bán được hàng thì ai dám vay. Và ngược lại, với ngân hàng, nếu doanh nghiệp không bán được hàng thì ai dám cho vay. Bất động sản còn nằm đấy, nợ xấu tăng lên thì ai dám đưa tiền vào. Vi phạm về nguyên tắc cho vay ngay thì “anh” ngân hàng cũng chết mà “anh” doanh nghiệp cũng chết. Chưa tiếp cận được vốn, do 2 yếu tố kia cần phải giải quyết trước rồi lãi suất giảm xuống thì mới góp phần cho doanh nghiệp đỡ khó khăn hơn, doanh nghiệp dễ tiếp cận hơn. Nếu sức mua kia không giải quyết thì chắc chắn hạn chế kia cũng chưa giải quyết được khi giảm lãi suất.
- Thực tế, nếu Chính phủ chỉ có động thái “ bơm tiền” ra thì có giải quyết được tồn tại của nền kinh tế không thưa ông?
Nếu chỉ bơm tiền ra thì không thể tháo gỡ được khó khăn trên. Như tôi đã nói là cần phải quyết được sức mua, cần phải có chính sách để người lao động có được thu nhập, và người dân có tiền mua thì mới giải phóng được tồn kho. Cần phải tạo được việc làm, tạo thu nhập và tạo sức mua. Nông dân nếu sản xuất ra nhiều mặt hàng và bán được ra thị trường thì tăng sức mua và tăng tổng cầu…
- Đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển KT – XH năm 2012 và tình hình triển khai kế hoạch phát triển KT – XH năm 2013 cho thấy, tốc độ tăng tổng sản phẩm trong nước (GDP) trong năm 2012 chỉ đạt 5,03% trong khi chỉ tiêu QH đề ra là 6 – 6,5%. Như vậy, giữa Nghị quyết QH và thực tế thực hiện đang có một độ “vênh”. Vậy, đâu là giải pháp để rút ngắn khoảng cách này thưa ông?
Theo tôi, để rút ngắn khoảng cách này cần phải chú ý đến cách điều hành. Điều này cũng có nghĩa là cần phải cụ thể hóa chính sách. Như vừa rồi, giải quyết nợ xấu, giải quyết bất động sản, nhưng gói hỗ trợ 30 nghìn tỷ đồng là chưa có hướng dẫn cụ thể thì làm sao thực hiện được. Hay là tín dụng cho vay ưu đãi, giải quyết nợ xấu nhưng Đề án giải quyết nợ xấu chưa có, công ty mua bán nợ chưa được thành lập thì làm sao mà triển khai hiệu quả được. Vì vậy, định hướng đã có, thì cụ thể chính sách là điều cần phải được thực hiện sớm.
- Xin cám ơn ông!
