Diễn đàn "Giải trừ và giảm nhẹ nợ xấu từ góc độ pháp lý"
(SISME) - Diễn đàn với chủ đề "Giải trừ và giảm nhẹ nợ xấu từ góc độ pháp lý" do NHNN Việt Nam phối hợp Hội Luật gia Việt Nam và Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) Việt Nam tổ chức vào chiều 12/06/2015 tại Trụ sở Hội Luật gia Việt Nam.
Quang cảnh diễn đàn.
Tham dự Diễn đàn có nhiều chuyên gia kinh tế, pháp lý nổi tiếng, đại diện các cơ quan quan lý của NHNN Việt Nam, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, Hiệp hội DNNVV Việt Nam và một số NHTM Việt Nam, Công ty mua bán nợ Việt Nam, một số bộ, ngành TW, địa phương và giới truyền thông...
TS Cao Sĩ Kiêm - Chủ tịch HH DNNVV Việt Nam, chủ tọa Diễn đàn phát biểu đề dẫn hội thảo tập trung 03 vấn đề thời sự hiện nay: Xử lý nợ xấu (NX) ráo riết mà NX vẫn tăng; môi trường pháp lý cho xử lý NX còn bất cập, thiếu vốn để xử lý NX triệt để ... Diễn đàn là sự kiện quan trọng nhằm thu thập ý kiến chuyên gia và truyền thông rộng rãi nhăm tăng cường phối hợp các ngành, các cấp cùng ngân hàng giải quyết vấn đề, tháo gỡ khó khăn SXKD, thúc đầy kinh tế hồi phục, phát triển tốt hơn.
Tại diễn đàn có 10 tham luận chính thức đăng tải kỷ yếu hội thảo và một số ý kiến phát biểu trực tiếp. Nhìn chung các tham luận và ý kiến phát biểu bày tỏ các mức nợ xấu được công bố, diễn biến nợ xấu và kết quả xử lý NX tuy có nhiều nỗ lực cố gắng của ngành Ngân hàng, sự chỉ đạo sát sao từ Chính phủ, điều hành của NHNN Việt Nam, sự tham gia của các ngành, các cấp từ TW/ĐP vẫn rất đáng quan ngại. Việc xử lý NX thiếu dứt điểm, chưa thực chất vẫn gay tắc nghẽn dai dằng hoạt động lưu thông tiền tệ, tín dụng, vốn ứ đọng trong hệ thống ngân hàng, tín dụng tăng trưởng khó khăn, nhiều doanh nghiệp nhất là DNNVV thiếu vốn hoạt động vẫn khó tiếp cận tín dụng ngân hàng.
Vướng mắc lớn nhất trong xử lý NX qua ý kiến nhiều chuyên gia nằm ở khâu triển khai, thực thi các văn bản pháp lý liên quan hiện hành. Trong đó, sự phối hợp vào cuộc của các cơ quan pháp luật cùng ngành ngân hàng được đặc biệt quan tâm. Thực tế tỷ lệ giải quyết các tranh chấp về xử lý phát mại tài sản thông qua Toà án là rất thấp, nhiều vụ việc tồn đong kéo dài qua các năm, ý thức tuân thủ, chấp hành luật pháp của con nợ rất kém. Hiệu lực pháp lý của hệ thống các văn bản qui phạm pháp luật liên quan xử lý NX là chưa cao. Tính đồng bộ trong giải quyết các qui trình, thủ tục hành chinh, pháp lý liên quan xử lý NX chưa đàm bảo. Không chỉ ngân hàng mà cả khách hàng con nợ đều gánh chịu thiệt hại trong việc xử lý NX kéo dài qua nhiều năm ...
Mặc dầu còn có ý kiến băn khoăn về hiệu quả hoạt động của Công ty mua bán nợ quốc gia (VAMC) nhưng qua thảo luận cua đại diện NHNN Việt Nam, Uỷ ban Giám sát tài chinh quốc gia và lãnh đạo VAMC cho thấy VAMC là giải pháp khôn khéo, khả thi trong hoàn cảnh Việt Nam. Điều quan trọng VAMC làm được từ khi thành lập đến nay là góp phần làm "sạch sẽ" Bảng cân đối kế toán của các NHTM, tạo áp lực chính đáng tư xử lý NX tại nhiều NHTM thông qua trích lập đầy đủ DPRR theo hạn định, không sử dụng vôn ngân sách, giảm khá mạnh tỷ lệ NX chung, khơi thông ăch tắc tín dụng tăng trưởng trở lại, không để NX phát sinh. Vấn đề VAMC đang đối mặt chủ yếu là cần khung khổ pháp lý trao quyền chủ động hơn, có thực quyền và thưc lực hơn. Bởi lẽ phần lớn nợ xấu đủ điều kiện kiện và được VAMC mua lại kèm theo số TSĐB tương ứng nếu không có thị trường mua - bán nợ, không có "tiền tươi, thóc thật" thì không giải quyết được tận gốc vấn đề.
Nhiều giải pháp từ góc độ pháp lý, chinh sách và kỹ thuật nghiệp vụ nêu ra trong hội thảo, như: Cần có luật về xử lý NX, cho phép các tổ chức mua nợ phát hành trái phiếu huy động vốn, nới rộng các rào cản hiện hành về "room" tín dụng, đầu tư ngoài ngành, chứng khoán, chuyển nợ thanh vốn góp hay "chưng khoán hoá" nợ xấu ... kể cả trao quyền "bất khả xâm phạm" để VAMC hay NHTM tự quyết hoàn toàn trong việc phát mai tài sản ... đã được chủ tọa Diễn đàn ghi nhận và đánh giá cao.
Diễn đàn được Hiệp hội DNNVV Việt Nam phối hợp các bên tổ chức như đã nêu là hết sức thiết thực. Theo đó góp phần vận hành ngày càng hiệu quả kênh truyền thông qui tụ ý kiến rộng rãi của các chuyên gia, các nhà quản lý và phản ánh ý chí, nguyện vọng của cộng đồng doanh nghiệp, gồm cả các DNNVV ... thúc đẩy kiện toan khung khổ pháp lý và chinh sách về xử lý NX, từng bước hình thành thị trường mua bán nợ theo hướng tuân thủ tốt hơn các nguyên tắc thị trường khi giai quyết vấn đề vốn di bình thường nhưng khá phức tạp là nợ xấu trong nền kinh tế./.
TS Cao Sĩ Kiêm - Chủ tịch HH DNNVV Việt Nam, chủ tọa Diễn đàn phát biểu đề dẫn hội thảo tập trung 03 vấn đề thời sự hiện nay: Xử lý nợ xấu (NX) ráo riết mà NX vẫn tăng; môi trường pháp lý cho xử lý NX còn bất cập, thiếu vốn để xử lý NX triệt để ... Diễn đàn là sự kiện quan trọng nhằm thu thập ý kiến chuyên gia và truyền thông rộng rãi nhăm tăng cường phối hợp các ngành, các cấp cùng ngân hàng giải quyết vấn đề, tháo gỡ khó khăn SXKD, thúc đầy kinh tế hồi phục, phát triển tốt hơn.
Tại diễn đàn có 10 tham luận chính thức đăng tải kỷ yếu hội thảo và một số ý kiến phát biểu trực tiếp. Nhìn chung các tham luận và ý kiến phát biểu bày tỏ các mức nợ xấu được công bố, diễn biến nợ xấu và kết quả xử lý NX tuy có nhiều nỗ lực cố gắng của ngành Ngân hàng, sự chỉ đạo sát sao từ Chính phủ, điều hành của NHNN Việt Nam, sự tham gia của các ngành, các cấp từ TW/ĐP vẫn rất đáng quan ngại. Việc xử lý NX thiếu dứt điểm, chưa thực chất vẫn gay tắc nghẽn dai dằng hoạt động lưu thông tiền tệ, tín dụng, vốn ứ đọng trong hệ thống ngân hàng, tín dụng tăng trưởng khó khăn, nhiều doanh nghiệp nhất là DNNVV thiếu vốn hoạt động vẫn khó tiếp cận tín dụng ngân hàng.
Vướng mắc lớn nhất trong xử lý NX qua ý kiến nhiều chuyên gia nằm ở khâu triển khai, thực thi các văn bản pháp lý liên quan hiện hành. Trong đó, sự phối hợp vào cuộc của các cơ quan pháp luật cùng ngành ngân hàng được đặc biệt quan tâm. Thực tế tỷ lệ giải quyết các tranh chấp về xử lý phát mại tài sản thông qua Toà án là rất thấp, nhiều vụ việc tồn đong kéo dài qua các năm, ý thức tuân thủ, chấp hành luật pháp của con nợ rất kém. Hiệu lực pháp lý của hệ thống các văn bản qui phạm pháp luật liên quan xử lý NX là chưa cao. Tính đồng bộ trong giải quyết các qui trình, thủ tục hành chinh, pháp lý liên quan xử lý NX chưa đàm bảo. Không chỉ ngân hàng mà cả khách hàng con nợ đều gánh chịu thiệt hại trong việc xử lý NX kéo dài qua nhiều năm ...
Mặc dầu còn có ý kiến băn khoăn về hiệu quả hoạt động của Công ty mua bán nợ quốc gia (VAMC) nhưng qua thảo luận cua đại diện NHNN Việt Nam, Uỷ ban Giám sát tài chinh quốc gia và lãnh đạo VAMC cho thấy VAMC là giải pháp khôn khéo, khả thi trong hoàn cảnh Việt Nam. Điều quan trọng VAMC làm được từ khi thành lập đến nay là góp phần làm "sạch sẽ" Bảng cân đối kế toán của các NHTM, tạo áp lực chính đáng tư xử lý NX tại nhiều NHTM thông qua trích lập đầy đủ DPRR theo hạn định, không sử dụng vôn ngân sách, giảm khá mạnh tỷ lệ NX chung, khơi thông ăch tắc tín dụng tăng trưởng trở lại, không để NX phát sinh. Vấn đề VAMC đang đối mặt chủ yếu là cần khung khổ pháp lý trao quyền chủ động hơn, có thực quyền và thưc lực hơn. Bởi lẽ phần lớn nợ xấu đủ điều kiện kiện và được VAMC mua lại kèm theo số TSĐB tương ứng nếu không có thị trường mua - bán nợ, không có "tiền tươi, thóc thật" thì không giải quyết được tận gốc vấn đề.
Nhiều giải pháp từ góc độ pháp lý, chinh sách và kỹ thuật nghiệp vụ nêu ra trong hội thảo, như: Cần có luật về xử lý NX, cho phép các tổ chức mua nợ phát hành trái phiếu huy động vốn, nới rộng các rào cản hiện hành về "room" tín dụng, đầu tư ngoài ngành, chứng khoán, chuyển nợ thanh vốn góp hay "chưng khoán hoá" nợ xấu ... kể cả trao quyền "bất khả xâm phạm" để VAMC hay NHTM tự quyết hoàn toàn trong việc phát mai tài sản ... đã được chủ tọa Diễn đàn ghi nhận và đánh giá cao.
Diễn đàn được Hiệp hội DNNVV Việt Nam phối hợp các bên tổ chức như đã nêu là hết sức thiết thực. Theo đó góp phần vận hành ngày càng hiệu quả kênh truyền thông qui tụ ý kiến rộng rãi của các chuyên gia, các nhà quản lý và phản ánh ý chí, nguyện vọng của cộng đồng doanh nghiệp, gồm cả các DNNVV ... thúc đẩy kiện toan khung khổ pháp lý và chinh sách về xử lý NX, từng bước hình thành thị trường mua bán nợ theo hướng tuân thủ tốt hơn các nguyên tắc thị trường khi giai quyết vấn đề vốn di bình thường nhưng khá phức tạp là nợ xấu trong nền kinh tế./.
Theo SISME
