Những vấn đề liên quan đến thành lập và hoạt động của các tổ chức hội đoàn quần chúng ở nước ta
Trong năm 2013, Tạp chí Doanh nghiệp và đầu tư đã đăng bài “Việc hợp nhất các hội doanh nghiệp có quy mô, ngành nghề khác nhau hợp thành hội doanh nghiệp chung “chưa hẳn là đúng” trên cả phương diện lý luận và thực tiễn”. Và để hiểu hơn về thực trạng và hoạt động của các hội đoàn quần chúng của nước ta hiện nay, đặc biệt là các hội đoàn của doanh nghiệp,Tạp chí Doanh nghiệp và đầu tư có cuộc phỏng vấn đồng chí Tô Hoài Nam - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam trong những ngày bên thềm năm mới Giáp Ngọ...
Trong năm 2013, Tạp chí Doanh nghiệp và đầu tư đã đăng bài “Việc hợp nhất các hội doanh nghiệp có quy mô, ngành nghề khác nhau hợp thành hội doanh nghiệp chung “chưa hẳn là đúng” trên cả phương diện lý luận và thực tiễn”. Và để hiểu hơn về thực trạng và hoạt động của các hội đoàn quần chúng của nước ta hiện nay, đặc biệt là các hội đoàn của doanh nghiệp,Tạp chí Doanh nghiệp và đầu tư có cuộc phỏng vấn đồng chí Tô Hoài Nam - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam trong những ngày bên thềm năm mới Giáp Ngọ... 
Đồng chí Tô Hoài Nam - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam
PV: Xin đồng chí cho biết đôi nét vềthực trạng thành lập của các Hội đoànquần chúng của nước ta hiện nay?
Ông Tô Hoài Nam: Chúng ta đều biết, cùng với thực tiễn đổi mới kinh tế của nước ta gần 30 năm qua, thì sự thành lập và phát triển tăng nhanh về số lượng của các tổ chức hội đoàn quần chúng cũng diễn ra hết mạnh mẽ và đa dạng tôi xin nêu một số con số như sau: trước năm 1986 cả nước chỉ có khoảng gần 30 hội hoạt động trong phạm vi toàn quốc, đến năm 2002 cả nước có khoảng 240 hội hoạt động trong phạm vị toàn quốc, 1450 hội hoạt động trong phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Đến nay, có khoảng trên 460 Hội hoạt động ở phạm vi toàn quốc, trên 2912 hội hoạt động ở phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; trên 5194 hội hoạt động trong phạm vi cấp huyện và khoảng trên 28.372 hội hoạt động trong phạm vi cấp xã. Về vấn đề này cũng cần phải nói thêm về các hội doanh nghiệp, như trước đây các hội đoàn doanh nghiệp chủ yếu là được thành lập theo ý chí của nhà nước và các thành viên cũng chủ yếu là các doanh nghiệp nhà nước. Hiện nay, thì có nhiều hội đoàn doanh nghiệp được thành lập trên cơ sở ý chí của các doanh nghiệp với nhiều thành phần kinh tế khác nhau, trên cơ sở quy định pháp luật. Đó chính là một bước phát triển dài phù hợp với thực tế đòi hỏi và nhu cầu hội nhập. Các hội đoàn doanh nghiệp của Việt Nam hiện nay được thành lập chủ yếu theo hai khuynh hướng chính là hội doanh nghiệp đa ngành như Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, VCCI, Hiệp hội doanh nghiệp trẻ Việt Nam... và hội cùng một ngành hàng (đơn ngành) như Hiệp hội dệt may Việt Nam, Hiệp hội giày da Việt Nam, Hiệp hội quảng cáo Việt Nam, Hiệp hội du lịch Việt Nam...
PV: Xin đồng chí cho biết đôi nét về cơ cấu,tính chất hoạt động của các Hội đoàn quần chúng của nước ta hiện nay?
Ông Tô Hoài Nam: Hiện nay, theo pháp luật của Việt Nam chúng ta có các loại hội có tính chất như sau: (i)Hội có tính chất chính trị- xã hội; (ii) Hội có tính chất chính trị- xã hội- nghề nghiệp (iii) Hội có tính chất xã hội-nghề nghiệp (iv)Hội có tính chất xã hội- nhân đạo (v) Hội nghề nghiệp.
Có thể có sự đánh giá chung là các hội đoàn quần chúng ở nước ta đã được thành lập và phát triển tương đối nhanh về số lượng, ngày càng thích ứng tốt hơn với nền kinh tế thị trường và hoạt động ngày càng có hiệu quả, trên nhiều lĩnh vực đời sống xã hội, có vai trò quan trọng đóng góp cho sự phát triển kinh tế đất nước. Hiện nay, các hội đoàn quần chúng của Việt Nam, nhìn vào khía cạnh tổ chức và hoạt động thì thấy các Hội đoàn quần chúng có tính chất xã hội- nghề nghiệp là nhiều nhất,đặc biệt là các Hội đoàn của doanh nghiệpthì tính chất xã hội- nghề nghiệpđược thể hiện rất “đậm nét” thông quaviệc thành lập đều do ý chí nhu cầu nguyên vọng của doanh nghiệp và của nhân dân, trong hoạt động luôn đề cao tính dân chủ, tình hữu ái, tính cộng đồng, nhân văn... điều đó phản ánh rất rõ tính chất xã hội; còn tính chất nghề nghiệp của nó thì được phản ánh trong việc quan tâm nhiều đến việc bồi dưỡng chuyên môn nghề nghiệp, xúc tiến thương mại, phổ biến các nghiên cứu khoa học kỹ thuật, luật pháp... cho các hội viên.
Có thể nói là hầu hết các Hội trong hoạt động đều đảm bảo được nguyên tắctuân thủ nghiêm túc sự lãnh đạo quản lý của Đảng và nhà nước. Ngày càng tích cực tham gia vào phản ánh tâm tư nguyện vọng của hội viên với Đảng, chính quyền các cấp, tích cực tham gia vào việc xây dựng chủ trương chính sách của Đất nước và đều có ý thức đóng góp công sức vào sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước.
PV: Xin đồng chí cho biết quan điểm về định hướng và sự hỗ trợ của nhà nước đối với các hội đoàn của doanh nghiệp về hoạt động nên theo phương thức nào cho phù hợp đạt hiệu quả cao trong điều kiện hội nhập hiện nay?
Ông Tô Hoài Nam: Đây là một câu hỏi rất khó trả lời. Tuy nhiên, theo suy nghĩ của tôi, thì đạt hiểu đạt hiệu quả cao trong sử dụng nguồn lực hỗ trợ của nhà nước thì phải đảm bảo đạt được cơ bản hai yếu tố: sử dụng nguồn lực một cách tiết kiệm, không lãng phí và các hội đoàn sau khi được thụ hưởng nguồn lực hỗ trợ thì năng lực hoạt động phải được nâng lên. Vì vậy, nên tôi nghĩ rằng trước tiên pháp luật điều chỉnh về thành lập, quản lý và hoạt động hội phải nhất quán theo nguyên tắc, phương châm tự chủ, tự nguyên của hội, kiên quyết không hành chính hóa các hoạt động của Hội giống như các cơ quan của nhà nước. Theo đó Nhà nước chỉ hỗ trợ kinh phí hoạt động khi hội có đề tài, đề án, chương trình, kế hoạch gắn với yêu cầu của nhà nước và hỗ trợ theo chương trình mục tiêu, kiên quyết không thực hiện việc hỗ trợ kinh phí chung chung; không rõ mục tiêu hoạt động cụ thể.
Xin trân trọng cảm ơn đồng chí và chúc đồng chí năm mới 2014 sức khỏe và thành công với những tâm huyết trong công tác hoạt động hội của mình.
Đồng chí Tô Hoài Nam - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam
Ông Tô Hoài Nam: Chúng ta đều biết, cùng với thực tiễn đổi mới kinh tế của nước ta gần 30 năm qua, thì sự thành lập và phát triển tăng nhanh về số lượng của các tổ chức hội đoàn quần chúng cũng diễn ra hết mạnh mẽ và đa dạng tôi xin nêu một số con số như sau: trước năm 1986 cả nước chỉ có khoảng gần 30 hội hoạt động trong phạm vi toàn quốc, đến năm 2002 cả nước có khoảng 240 hội hoạt động trong phạm vị toàn quốc, 1450 hội hoạt động trong phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Đến nay, có khoảng trên 460 Hội hoạt động ở phạm vi toàn quốc, trên 2912 hội hoạt động ở phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; trên 5194 hội hoạt động trong phạm vi cấp huyện và khoảng trên 28.372 hội hoạt động trong phạm vi cấp xã. Về vấn đề này cũng cần phải nói thêm về các hội doanh nghiệp, như trước đây các hội đoàn doanh nghiệp chủ yếu là được thành lập theo ý chí của nhà nước và các thành viên cũng chủ yếu là các doanh nghiệp nhà nước. Hiện nay, thì có nhiều hội đoàn doanh nghiệp được thành lập trên cơ sở ý chí của các doanh nghiệp với nhiều thành phần kinh tế khác nhau, trên cơ sở quy định pháp luật. Đó chính là một bước phát triển dài phù hợp với thực tế đòi hỏi và nhu cầu hội nhập. Các hội đoàn doanh nghiệp của Việt Nam hiện nay được thành lập chủ yếu theo hai khuynh hướng chính là hội doanh nghiệp đa ngành như Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, VCCI, Hiệp hội doanh nghiệp trẻ Việt Nam... và hội cùng một ngành hàng (đơn ngành) như Hiệp hội dệt may Việt Nam, Hiệp hội giày da Việt Nam, Hiệp hội quảng cáo Việt Nam, Hiệp hội du lịch Việt Nam...
PV: Xin đồng chí cho biết đôi nét về cơ cấu,tính chất hoạt động của các Hội đoàn quần chúng của nước ta hiện nay?
Ông Tô Hoài Nam: Hiện nay, theo pháp luật của Việt Nam chúng ta có các loại hội có tính chất như sau: (i)Hội có tính chất chính trị- xã hội; (ii) Hội có tính chất chính trị- xã hội- nghề nghiệp (iii) Hội có tính chất xã hội-nghề nghiệp (iv)Hội có tính chất xã hội- nhân đạo (v) Hội nghề nghiệp.
Có thể có sự đánh giá chung là các hội đoàn quần chúng ở nước ta đã được thành lập và phát triển tương đối nhanh về số lượng, ngày càng thích ứng tốt hơn với nền kinh tế thị trường và hoạt động ngày càng có hiệu quả, trên nhiều lĩnh vực đời sống xã hội, có vai trò quan trọng đóng góp cho sự phát triển kinh tế đất nước. Hiện nay, các hội đoàn quần chúng của Việt Nam, nhìn vào khía cạnh tổ chức và hoạt động thì thấy các Hội đoàn quần chúng có tính chất xã hội- nghề nghiệp là nhiều nhất,đặc biệt là các Hội đoàn của doanh nghiệpthì tính chất xã hội- nghề nghiệpđược thể hiện rất “đậm nét” thông quaviệc thành lập đều do ý chí nhu cầu nguyên vọng của doanh nghiệp và của nhân dân, trong hoạt động luôn đề cao tính dân chủ, tình hữu ái, tính cộng đồng, nhân văn... điều đó phản ánh rất rõ tính chất xã hội; còn tính chất nghề nghiệp của nó thì được phản ánh trong việc quan tâm nhiều đến việc bồi dưỡng chuyên môn nghề nghiệp, xúc tiến thương mại, phổ biến các nghiên cứu khoa học kỹ thuật, luật pháp... cho các hội viên.
Có thể nói là hầu hết các Hội trong hoạt động đều đảm bảo được nguyên tắctuân thủ nghiêm túc sự lãnh đạo quản lý của Đảng và nhà nước. Ngày càng tích cực tham gia vào phản ánh tâm tư nguyện vọng của hội viên với Đảng, chính quyền các cấp, tích cực tham gia vào việc xây dựng chủ trương chính sách của Đất nước và đều có ý thức đóng góp công sức vào sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước.
PV: Xin đồng chí cho biết quan điểm về định hướng và sự hỗ trợ của nhà nước đối với các hội đoàn của doanh nghiệp về hoạt động nên theo phương thức nào cho phù hợp đạt hiệu quả cao trong điều kiện hội nhập hiện nay?
Ông Tô Hoài Nam: Đây là một câu hỏi rất khó trả lời. Tuy nhiên, theo suy nghĩ của tôi, thì đạt hiểu đạt hiệu quả cao trong sử dụng nguồn lực hỗ trợ của nhà nước thì phải đảm bảo đạt được cơ bản hai yếu tố: sử dụng nguồn lực một cách tiết kiệm, không lãng phí và các hội đoàn sau khi được thụ hưởng nguồn lực hỗ trợ thì năng lực hoạt động phải được nâng lên. Vì vậy, nên tôi nghĩ rằng trước tiên pháp luật điều chỉnh về thành lập, quản lý và hoạt động hội phải nhất quán theo nguyên tắc, phương châm tự chủ, tự nguyên của hội, kiên quyết không hành chính hóa các hoạt động của Hội giống như các cơ quan của nhà nước. Theo đó Nhà nước chỉ hỗ trợ kinh phí hoạt động khi hội có đề tài, đề án, chương trình, kế hoạch gắn với yêu cầu của nhà nước và hỗ trợ theo chương trình mục tiêu, kiên quyết không thực hiện việc hỗ trợ kinh phí chung chung; không rõ mục tiêu hoạt động cụ thể.
Xin trân trọng cảm ơn đồng chí và chúc đồng chí năm mới 2014 sức khỏe và thành công với những tâm huyết trong công tác hoạt động hội của mình.
DNĐT
