Chính sách tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp của Chính phủ: dưới góc nhìn của các chuyên gia
Vừa qua, Chính phủ đã đề ra hàng loạt chính sách nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Mới đây nhất là gói giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp về chính sách thuế trị giá 29.000 tỉ đồng đang nhận được sự quan tâm đặc biệt của dư luận. Phóng viên Chương trình “kinh doanh và pháp luật” của Đài tiếng nói Việt Nam, đã có cuộc trao đổi với ông LS. Tô Hoài Nam, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư kí Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam (DNNVVVN) xung quanh vấn đề này.
Vừa qua, Chính phủ đã đề ra hàng loạt chính sách nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Mới đây nhất là gói giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp về chính sách thuế trị giá 29.000 tỉ đồng đang nhận được sự quan tâm đặc biệt của dư luận. Phóng viên Chương trình “kinh doanh và pháp luật” của Đài tiếng nói Việt Nam, đã có cuộc trao đổi với Luật sư Tô Hoài Nam, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam (DNNVVVN) xung quanh vấn đề này.
PV: Thưa ông, nhiều chuyên gia kinh tế và doanh nghiệp nhận định đây là gói giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp đa dạng, toàn diện nhất từ trước đến nay, và đặc biệt là hỗ trợ đúng đối tượng. Ý kiến của ông về nhận định này như thế nào?
LS. Tô Hoài Nam - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư kí Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam
(Ảnh: Tùng Lâm)
LS. Tô Hoài Nam: Trước tiên tôi nghĩ đây là một gói hỗ trợ rất đúng đắn, tương đối toàn diện và đa dạng, gói hỗ trợ lần này không chỉ tập trung cho những doanh nghiệp đang gặp khó khăn, mà cả các doanh nghiệp đang giữ được sự ổn định sản xuất và ổn định sản xuất phát triển đều được thụ hưởng. Các giải pháp về thuế và giảm tiền thuê đất ... vv.
Cùng với nỗ lực quyết tâm hạ nhanh lãi xuất cho vay để tháo gỡ về vốn kinh doanh cho doanh nghiệp; là các giải pháp tài chính trực tiếp giảm chi phí cho doanh nghiệp, điều đó làm cho các doanh nghiệp dễ “xoay sở” hơn trong việc giảm giá thành sản phẩm, dich vụ. Từ đó doanh nghiệp nâng cao được khả năng cạnh tranh, để trụ vững và phát triển.
Điểm mới của chính của chính sách hỗ trợ lần này là ngay cả các doanh nghiệp đang ổn định sản xuất phát triển cũng được thụ hưởng điều đó sẽ bổ sung thêm những nguồn lực cho doanh nghiệp phát triển nên nó có tính dài hạn cao.
PV: Ông đánh giá liệu nó có thể đạt được hiệu quả như kỳ vọng?
LS. Tô Hoài Nam: Mặc dù đây không phải là "gói kích thích kinh tế lần thứ ba". Nhưng nó cũng có tác dụng là kích thích phát triển sản xuất, kinh doanh dịch vụ. Với quyết tâm của Chính phủ, đặc biệt là sự quyết liệt trong hành động, tôi nghĩ sẽ mở ra một cơ hội mới cho doanh nghiệp chủ động tìm cách tự giải cứu để tồn tại. Chắc chắn là sẽ giảm được tỷ lệ các doanh nghiệp giải thể và phá sản. Trong kinh tế thị trường, đặc biệt là trong tình hình chung như hiện nay, để đòi hỏi có sự thay nhanh chóng là rất khó. Vì vậy, tôi nghĩ từ nay cho đến hết năm 2012 chưa thể nói được gì nhiều về sự phát triển và tăng trưởng, nhưng tôi tin sang năm 2013 tình hình kinh tế sẽ có sự biến chuyển tích cực hơn. Tuy nhiên, tất cả những điều đó chỉ có ý nghĩa khi kìm chế được lạm phát, khơi thông thị trường và không sự biến động mạnh về tiền tệ.
PV: Thưa ông, nhiều ý kiến cho rằng gói giải pháp lần này là cần thiết nhưng chưa đủ đối với các doanh nghiệp hiện nay vì khó khăn của DN không chỉ ở việc đóng thuế mà khó khăn nhiều nhất là do tồn kho nhiều, sức mua giảm. Ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?
LS. Tô Hoài Nam: Nhìn chung, đối với các nước có nền kinh tế thị trường phát triển thì họ đều hạn chế sự tác động của nhà nước vào kinh doanh. Nhưng đối với Việt Nam thì điều kiện và mô hình cũng có chút ít khác biệt, nhà nước có nhiều thuận lợi hơn khi muốn tác động vào thị trường. Điều đó trong lúc này có thể là lợi thế. Tất nhiên trong hoàn cảnh nguồn lực nước ta còn hữu hạn, hiện nay tình hình thực sự là khó khăn Chính phủ không thể làm mọi việc để giải cứu doanh nghiệp được bởi vì Chính phủ còn phải thực hiện thắt chặt tiền tệ để đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô. Và sự thực là doanh nghiệp cũng đã hiểu được điều đó. Nhưng vấn đề đặt ra trước mắt hiện nay là phải kích thích được sức mua và khơi thông được thị trường để giải quyết hàng tồn kho của các doanh nghiệp còn quá lớn và kích thích sản xuất. Theo suy nghĩ của Tôi đây là vấn đề rất khó nhưng không phải là chúng ta “hết đường hoặc không có lối thoát”. Hiện nay vấn đề cần nhất là khâu tổ chức triển khai thực hiện những chủ chương chính sách, Bởi vì chúng ta đều biết chính sách đúng mà chúng ta không tổ chức triển khai thực hiện được tốt thì kết quả cũng hạn chế. Tất nhiên chúng ta cũng biết trong kinh tế thị trường luôn có sự lựa chọn tự nhiên. Những giải pháp mà Chính phủ đưa ra trong thời gian qua chỉ mang tính hỗ trợ ngắn hạn, tạm thời.
PV: Vậy theo ông, các doanh nghiệp cần những biện pháp dài hạn như thế nào?
LS. Tô Hoài Nam: Như tôi đã nói ở trên, tình hình thực sự là khó khăn và doanh nghiệp rất biết điều đó. Doanh nghiệp cũng tự đánh giá được sức chịu đựng của chính mình. Tôi nghĩ là về phía doanh nghiệp lúc này cần phải biết chọn lựa tập trung ưu tiên đầu tư, phát triển củng cố hoạt động nào trước, hoạt động nào sau mỗi doanh nghiệp đều có đặc điểm riêng của mình quan trọng là phải biết lựa chọn sao cho phù hợp với doanh nghiệp của mình, về một kế hoạch dài hạn thì chúng ta đã có rồi, tuy nhiên trong lúc này chúng ta cần tập trung giải quyết vấn đề trước mắt trước, sau khi tình hình tạm ổn định, trên cơ sở đó chúng ta sẽ cân nhắc tính toán lại nếu thấy cần thiết có thể bổ sung, điều chỉnh kế hoạch dài hạn của chúng ta. Theo suy nghĩ của tôi nếu trong lúc này mà vội vàng tung ra một kế hoạch dài hạn mới gì đó tôi e ngai ngại là “ sẽ sảy ra điều gì chưa chắc chắn lắm”. Tất nhiên chúng ta cũng biết trong kinh tế thị trường luôn có sự lựa chọn tự nhiên. Đó là một thách thức lớn cho hoạt động của mọi doanh nghiệp, để tồn tại và phát triển buộc lòng các doanh nghiệp phải thường xuyên đánh giá xem xét và cấu trúc lại tổ chức của doanh nghiệp, tính toán kế hoạch tài chính thật hợp lý cho phù hợp nhịp độ thị trường. Đây chính là câu chuyện dài hạn, thường trực, thương xuyên với mỗi doanh nghiệp.
Trân trọng cảm ơn ông!
PV: Thưa ông, nhiều chuyên gia kinh tế và doanh nghiệp nhận định đây là gói giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp đa dạng, toàn diện nhất từ trước đến nay, và đặc biệt là hỗ trợ đúng đối tượng. Ý kiến của ông về nhận định này như thế nào?
LS. Tô Hoài Nam - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư kí Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam
(Ảnh: Tùng Lâm)
LS. Tô Hoài Nam: Trước tiên tôi nghĩ đây là một gói hỗ trợ rất đúng đắn, tương đối toàn diện và đa dạng, gói hỗ trợ lần này không chỉ tập trung cho những doanh nghiệp đang gặp khó khăn, mà cả các doanh nghiệp đang giữ được sự ổn định sản xuất và ổn định sản xuất phát triển đều được thụ hưởng. Các giải pháp về thuế và giảm tiền thuê đất ... vv.
Cùng với nỗ lực quyết tâm hạ nhanh lãi xuất cho vay để tháo gỡ về vốn kinh doanh cho doanh nghiệp; là các giải pháp tài chính trực tiếp giảm chi phí cho doanh nghiệp, điều đó làm cho các doanh nghiệp dễ “xoay sở” hơn trong việc giảm giá thành sản phẩm, dich vụ. Từ đó doanh nghiệp nâng cao được khả năng cạnh tranh, để trụ vững và phát triển.
Điểm mới của chính của chính sách hỗ trợ lần này là ngay cả các doanh nghiệp đang ổn định sản xuất phát triển cũng được thụ hưởng điều đó sẽ bổ sung thêm những nguồn lực cho doanh nghiệp phát triển nên nó có tính dài hạn cao.
PV: Ông đánh giá liệu nó có thể đạt được hiệu quả như kỳ vọng?
LS. Tô Hoài Nam: Mặc dù đây không phải là "gói kích thích kinh tế lần thứ ba". Nhưng nó cũng có tác dụng là kích thích phát triển sản xuất, kinh doanh dịch vụ. Với quyết tâm của Chính phủ, đặc biệt là sự quyết liệt trong hành động, tôi nghĩ sẽ mở ra một cơ hội mới cho doanh nghiệp chủ động tìm cách tự giải cứu để tồn tại. Chắc chắn là sẽ giảm được tỷ lệ các doanh nghiệp giải thể và phá sản. Trong kinh tế thị trường, đặc biệt là trong tình hình chung như hiện nay, để đòi hỏi có sự thay nhanh chóng là rất khó. Vì vậy, tôi nghĩ từ nay cho đến hết năm 2012 chưa thể nói được gì nhiều về sự phát triển và tăng trưởng, nhưng tôi tin sang năm 2013 tình hình kinh tế sẽ có sự biến chuyển tích cực hơn. Tuy nhiên, tất cả những điều đó chỉ có ý nghĩa khi kìm chế được lạm phát, khơi thông thị trường và không sự biến động mạnh về tiền tệ.
PV: Thưa ông, nhiều ý kiến cho rằng gói giải pháp lần này là cần thiết nhưng chưa đủ đối với các doanh nghiệp hiện nay vì khó khăn của DN không chỉ ở việc đóng thuế mà khó khăn nhiều nhất là do tồn kho nhiều, sức mua giảm. Ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?
LS. Tô Hoài Nam: Nhìn chung, đối với các nước có nền kinh tế thị trường phát triển thì họ đều hạn chế sự tác động của nhà nước vào kinh doanh. Nhưng đối với Việt Nam thì điều kiện và mô hình cũng có chút ít khác biệt, nhà nước có nhiều thuận lợi hơn khi muốn tác động vào thị trường. Điều đó trong lúc này có thể là lợi thế. Tất nhiên trong hoàn cảnh nguồn lực nước ta còn hữu hạn, hiện nay tình hình thực sự là khó khăn Chính phủ không thể làm mọi việc để giải cứu doanh nghiệp được bởi vì Chính phủ còn phải thực hiện thắt chặt tiền tệ để đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô. Và sự thực là doanh nghiệp cũng đã hiểu được điều đó. Nhưng vấn đề đặt ra trước mắt hiện nay là phải kích thích được sức mua và khơi thông được thị trường để giải quyết hàng tồn kho của các doanh nghiệp còn quá lớn và kích thích sản xuất. Theo suy nghĩ của Tôi đây là vấn đề rất khó nhưng không phải là chúng ta “hết đường hoặc không có lối thoát”. Hiện nay vấn đề cần nhất là khâu tổ chức triển khai thực hiện những chủ chương chính sách, Bởi vì chúng ta đều biết chính sách đúng mà chúng ta không tổ chức triển khai thực hiện được tốt thì kết quả cũng hạn chế. Tất nhiên chúng ta cũng biết trong kinh tế thị trường luôn có sự lựa chọn tự nhiên. Những giải pháp mà Chính phủ đưa ra trong thời gian qua chỉ mang tính hỗ trợ ngắn hạn, tạm thời.
PV: Vậy theo ông, các doanh nghiệp cần những biện pháp dài hạn như thế nào?
LS. Tô Hoài Nam: Như tôi đã nói ở trên, tình hình thực sự là khó khăn và doanh nghiệp rất biết điều đó. Doanh nghiệp cũng tự đánh giá được sức chịu đựng của chính mình. Tôi nghĩ là về phía doanh nghiệp lúc này cần phải biết chọn lựa tập trung ưu tiên đầu tư, phát triển củng cố hoạt động nào trước, hoạt động nào sau mỗi doanh nghiệp đều có đặc điểm riêng của mình quan trọng là phải biết lựa chọn sao cho phù hợp với doanh nghiệp của mình, về một kế hoạch dài hạn thì chúng ta đã có rồi, tuy nhiên trong lúc này chúng ta cần tập trung giải quyết vấn đề trước mắt trước, sau khi tình hình tạm ổn định, trên cơ sở đó chúng ta sẽ cân nhắc tính toán lại nếu thấy cần thiết có thể bổ sung, điều chỉnh kế hoạch dài hạn của chúng ta. Theo suy nghĩ của tôi nếu trong lúc này mà vội vàng tung ra một kế hoạch dài hạn mới gì đó tôi e ngai ngại là “ sẽ sảy ra điều gì chưa chắc chắn lắm”. Tất nhiên chúng ta cũng biết trong kinh tế thị trường luôn có sự lựa chọn tự nhiên. Đó là một thách thức lớn cho hoạt động của mọi doanh nghiệp, để tồn tại và phát triển buộc lòng các doanh nghiệp phải thường xuyên đánh giá xem xét và cấu trúc lại tổ chức của doanh nghiệp, tính toán kế hoạch tài chính thật hợp lý cho phù hợp nhịp độ thị trường. Đây chính là câu chuyện dài hạn, thường trực, thương xuyên với mỗi doanh nghiệp.
Trân trọng cảm ơn ông!
