Thống đốc Bình:Xử lý sở hữu chéo thận trọng, từng bước một

Sở hữu chéo dưới các hình thức khác nhau khá phức tạp, đã gây nên một số tác động tiêu cực đến hoạt động quản trị, điều hành.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình cho biết trong văn bản trả lời chất vấn gửi đại biểu Quốc hội liên quan đến vấn đề sở hữu và sở hữu có tính lũng đoạn trong hoạt động ngân hàng thời gian qua.

Cụ thể, theo Thống đố Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình, tính đến cuối năm 2013, quy mô sở hữu chéo trực tiếp trong hệ thống tín dụng của Việt Nam là “chưa lớn”.

Tuy nhiên, Thống đốc cho biết, tính minh bạch trong hoạt động của một số tổ chức tín dụng và đang có xu hướng diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều rủi ro và ảnh hưởng đến an toàn hoạt động của từng tổ chức tín dụng nói riêng cũng như toàn hệ thống nói riêng, gây ra những cản trở nhất định đến quá trình cơ cấu lại hệ thống.

Theo đó, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho rằng, vấn đề sở hữu chéo của các tổ chức tín dụng Việt Nam cần được “xử lý từng bước, thận trọng và bằng nhiều giải pháp đồng bộ”.

Thống đốc Ngân hàng nhà nước Nguyễn Văn Bình

Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước đã xây dựng và thực hiện các quy định, nhóm giải pháp nhằm hạn chế sở hữu chéo, đầu tư chéo, vi phạm sở hữu cổ phần.

Thống đốc cho hay, đã trình Thủ tướng cơ chế cho phép Ngân hàng Nhà nước tiếp nhận, mua lại cổ phần vốn thoái của doanh nghiệp nhà nước tại tổ chức tín dụng nhằm hỗ trợ cho quá trình tái cơ cấu các tổ chức tín dụng.

Ngân hàng Nhà nước cũng đang hoàn thiện thông tư hướng dẫn thời hạn, trình tự, thủ tục chuyển tiếp việc cổ đông của tổ chức tín dụng sở hữu cổ phần vượt tỷ lệ quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng.

Văn bản trả lời của Thống đốc còn nêu khá nhiều thông tin về xử lý sở hữu chéo khi thực hiện tái cơ cấu các tổ chức tín dụng.

Như, đối với cổ đông, nhóm cổ đông mới nhận chuyển nhượng cổ phần, vốn góp từ các cổ đông cũ tại ngân hàng thương mại cổ phần yếu kém phải chứng minh có đủ năng lực tài chính, không được sử dụng vốn vay, vốn huy động từ chính tổ chức tín dụng đó hoặc các tổ chức, cá nhân khác.

“Các phương án tái cơ cấu cũng như sự tham gia của các nhà đầu tư mới sẽ không làm gia tăng sở hữu chéo giữa các tổ chức tín dụng”, Thống đốc khẳng định.

Trong khi đó, vấn đề sở hữu chéo trong hệ thống ngân hàng dù được cảnh báo gây ra những hệ lụy, rủi ro khôn lường cho hệ thóng và nền kinh tế tuy nhiên theo đánh giá của nhiều chuyên gia việc giải quyết vấn đề này vẫn chưa được thực hiện đến nơi, đến chốn.

Sở hữu chéo dưới các hình thức khác nhau khá phức tạp, đã gây nên một số tác động tiêu cực đến hoạt động quản trị, điều hành.

Nguyên Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia Lê Xuân Nghĩa trong cuộc gặp với Thủ tướng hồi tháng 2/2014 đã thẳng thắn bày tỏ, ông thấy lo ngại về tình trạng một số cổ đông là cá nhân, hay các tập đoàn tư nhân đang biến NH thành “con tin” của mình.

Ông Nghĩa phản ánh: “Có NH thống kê cho vay toàn trung, dài hạn nhưng chỉ dành cho ông chủ và tập đoàn của ông chủ. Đến hạn trả nợ, món vay lại kéo dài ra vì chủ trương hiện nay cho phép các NH được quyền gia hạn, tái cơ cấu lại nợ”.

Trước thực trạng đáng lo ngại này, ông Nghĩa kiến nghị: “Phải dứt khoát yêu cầu các cổ đông này thoái vốn ra khỏi hệ thống NH. Không thể để tình trạng tập đoàn tư nhân lớn biến NH thành con tin của mình, thường xuyên đẻ dự án mới vay vốn bù đắp cho dự án cũ”.

Chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành nêu quan điểm, tình trạng sở hữu chéo trong hệ thống NH hiện nay rất phức tạp. Sở hữu chéo khiến tính chất ảo trong hoạt động NH tăng lên, NH không thể kiểm soát được chính dòng tiền của mình đang vào “sân trước” hay “sân sau”.

"Đây là cội nguồn của nợ xấu. Vì vậy, NHNN với chức năng là NH T.Ư cần làm rõ cá nhân, tổ chức nào mua CP tại các NH vượt quá mức quy định góp vốn 5%, 15%. Sở hữu chéo gây ra thiệt hại như thế nào thì quy rõ trách nhiệm cho từng cá nhân, tổ chức để rồi có sự thỏa thuận, khắc phục hậu quả", chuyên gia Bùi Kiến Thành nói.

 

Theo BĐV